fbpx

Πού και πότε βοηθάει ο ψευδάργυρος

Τροφές που περιέχουν ψευδάργυρο.

Πού και πότε βοηθάει ο ψευδάργυρος

Ο ψευδάργυρος είναι ίσως το κορυφαίο ιχνοστοιχείο σε σημασία και αξία για την ανθρώπινη βιολογία και υγεία. Με πλήθος ιδιοτήτων, από την ενίσχυση του ανοσοποιητικού ως την κυτταρική αναγέννηση και το ρόλο του στη σύνθεση του DNA. Δεν είναι τυχαίο ότι η έλλειψη ψευδαργύρου μπορεί να δημιουργήσει πολλών ειδών προβλήματα και συμπτώματα, εξ ου και ο ψευδάργυρος θεωρείται ως ο “φύλακας” της ανθρώπινης υγείας.

Το σώμα μας περιέχει περίπου 2 με 3 γραμμάρια ψευδαργύρου. Και υπάρχουν πάνω από 300 ένζυμα, η δράση των οποίων συνδέεται με τον ψευδάργυρο, γεγονός που εξηγεί για ποιο λόγο το σώμα τον χρειάζεται για πάρα πολλά πράγματα, από την επούλωση πληγών και τη σύνθεση πρωτεϊνών ως την εξασφάλιση ενός πλήρως λειτουργικού ανοσοποιητικού συστήματος.

Συνεπώς είναι βέβαιο ότι χρειαζόμαστε τον ψευδάργυρο για να μείνουμε υγιείς, όμως υπάρχει όφελος από το να τον προσλάβουμε σε συμπλήρωμα; Τα καλύτερα δεδομένα προέρχονται από παρεμβατικές δοκιμές, όπου οι επιστήμονες δίνουν κάψουλες ψευδαργύρου σε άτομα που νοσούν από το απλό κρυολόγημα.

«Σε τρεις μελέτες όπου οι συμμετέχοντες έλαβαν οξικό ψευδάργυρο ή πλασέμπο, ο ψευδάργυρος μείωσε τη διάρκεια του κρυολογήματος κατά 40%».

Σε μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε το 2017, στο επιστημονικό περιοδικό JRSM OPEN, αναφέρθηκαν στα άτομα που έλαβαν το συμπλήρωμα με τη μορφή οξικού ψευδαργύρου ή γλυκονικού ψευδαργύρου και βρήκαν ότι η πρόσληψή του έχει θετικό αποτέλεσμα. Σε τρεις μελέτες όπου οι συμμετέχοντες έλαβαν οξικό ψευδάργυρο ή πλασέμπο, ο ψευδάργυρος μείωσε τη διάρκεια του κρυολογήματος κατά 40%.

Παρομοίως, σε τρεις μελέτες όπου δόθηκε γλυκονικός ψευδάργυρος ή πλασέμπο, βρέθηκε ότι ο πρώτος μείωσε τη διάρκεια του κρυολογήματος κατά 28%. Η ομάδα πίσω από τη μετα-ανάλυση συμπέρανε ότι «μπορούμε να ενθαρρύνουμε τους ασθενείς του απλού κρυολογήματος να δοκιμάσουν κάψουλες ψευδαργύρου για την αντιμετώπισή του».

Ψευδάργυρος και ανοσοποιητικό

Γιατί το συμπλήρωμα ψευδαργύρου έκανε τη διαφορά; Γνωρίζουμε ότι ο ψευδάργυρος είναι σημαντικός για το ενδογενές ανοσοποιητικό σύστημα, δηλαδή το μέρος του ανοσοποιητικού που βρίσκεται συνεχώς σε εγρήγορση για μολύνσεις και είναι το πρώτο που δρα.

Ο ψευδάργυρος βοηθά τα λευκά αιμοσφαίρια, όπως τα μονοκύτταρα, να προσκολληθούν στα μολυσμένα κύτταρα και είτε να τα “φάνε” (φαγοκυττάρωση) είτε να τα δηλητηριάσουν. Αν κάποιος έχει έλλειψη ψευδαργύρου τότε μάλιστα είναι μειωμένη η δραστηριότητα των λεγόμενων “κυττάρων φονιάδες”, δηλαδή αμυντικών λεμφοκυττάρων.

Οι άνθρωποι που φαίνεται να ωφελούνται περισσότερο από τη λήψη ψευδαργύρου είναι ηλικίας άνω των 60, καθώς σε αυτές τις ηλικιακές ομάδες η έλλειψη του στοιχείου είναι πιο συχνή.

Σε μελέτη που διεξήχθη σε υγιή άτομα ηλικίας 60-85 ετών φάνηκε ότι η λήψη συμπληρώματος ψευδαργύρου για 48 μέρες συνεχόμενα αύξησε σημαντικά την απόκριση του ανοσοποιητικού τους στο στρες και στην φλεγμονή ενεργοποιώντας τις λεγόμενες πρωτεΐνες θερμικής καταπληξίας HSP70 (heat shock proteins 70KDa μοριακού βάρους). Αυτές οι πρωτεΐνες είναι σαπερόνες, δηλαδή συνοδοί μορίων, που ελέγχουν βασικά σημεία στα μονοπάτια του προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου, του μηχανισμού που έχει από μόνο του το κύτταρο για να διώχνει κύτταρα που δεν μπορούν πλέον να επιτελέσουν τις λειτουργίες τους. Αυτές οι πρωτεΐνες μειώνονται με την ηλικία και τη χρόνια φλεγμονή. Όμως το συμπλήρωμα ψευδαργύρου φάνηκε ότι ρυθμίζει την έκφραση των πρωτεϊνών αυτών, ενεργοποιώντας τες ή καθιστώντας τες πιο αποτελεσματικές, συμβάλλοντας σημαντικά στην καλή υγεία του ανοσοποιητικού κατά το γήρας και στην αντιμετώπιση του οξειδωτικού στρες.

Η κατανάλωση συμπληρώματος ψευδαργύρου έχει δειχθεί ότι λειτουργεί κατασταλτικά ενάντια στη δημιουργία προφλεγμονικών κυτοκινών, το είδος δηλαδή που μπορεί να οδηγήσει στη λεγόμενη “καταιγίδα κυτοκινών”. Πρόκειται για την περίπτωση όπου υπάρχει υπεραντίδραση του ανοσοποιητικού με αποτέλεσμα να επιτίθεται και στα υγιή κύτταρα – μάλιστα αυτό φαίνεται ότι είναι και αυτό που προκαλεί το θάνατο σε αρκετούς ηλικιωμένους ανθρώπους που προσβάλλονται από COVID-19.

Πρόσληψη και συμπλήρωμα με ψευδάργυρο

Ο ψευδάργυρος περιέχεται στα οστρακοειδή, τα ψάρια και το κρέας. Υπάρχει επίσης και στους ξηρούς καρπούς, τους σπόρους και τα όσπρια, αν και σε λιγότερο απορροφήσιμη μορφή.

Πρέπει τελικά να παίρνουμε ψευδάργυρο; Αν έχουμε ενδείξεις ότι ο ψευδάργυρος λείπει ή δεν απορροφάται από τον οργανισμό μας, ή αν παρουσιάσουμε συμπτώματα, έχει νόημα να προμηθευτούμε ένα ποιοτικό συμπλήρωμα με ψευδάργυρο.

  • Τα 40mg είναι το ανώτατο όριο ανεκτής δόσης ψευδαργύρου για ενήλικες
  • και τα 4mg για βρέφη,
  • ενώ σαν συνιστώμενη ημερήσια δόση ορίζονται τα 11mg για ενήλικες άντρες και τα 8mg για ενήλικες γυναίκες.

Κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης η σύσταση είναι για 11mg ημερησίως. Είναι καλό να μην ξεχνάμε όμως ότι τα συνιστώμενα όρια έχουν οριστεί από υγιή άτομα με το ενδεχόμενο της προφύλαξης από σοβαρή νόσηση. Σε περιπτώσεις νόσησης από κάποιο παθογόνο οι δόσεις που χρησιμοποιούνται συνδυαστικά με άλλα συμπληρώματα είναι αρκετά μεγαλύτερες, και μπορούν να φτάσουν και τα 120-150mg ημερησίως για διαστήματα που δεν ξεπερνούν τις 10-15 μερες.

Θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι κάποιες αντιβιώσεις όπως οι κινολόνες και οι τετρακυκλίνες εμποδίζουν την απορρόφηση ψευδαργύρου και για το λόγο αυτό αν θέλουμε να εντάξουμε ένα συμπλήρωμα ψευδαργύρου στο σχήμα προφύλαξής μας σε τέτοιες περιπτώσεις, τότε καλό είναι η λήψη να γίνεται 2 ώρες πριν την αντιβίωση ή 4 ώρες μετά.

ΠΗΓΕΣ

BBC Science Focus 351

Ákos Putics, Dalma Vödrös, Marco Malavolta, Eugenio Mocchegiani, Péter Csermely, Csaba Sőti, Zinc supplementation boosts the stress response in the elderly: Hsp70 status is linked to zinc availability in peripheral lymphocytes, Experimental Gerontology, Volume 43, Issue 5, 2008,

Zinc Fact Sheets – National Institutes of Health


Με τη μέθοδο του βιοενεργειακού ελέγχου:

• μπορούμε να βρούμε φυσικές λύσεις για ό,τι επιβαρύνει τον οργανισμό μας

• μπορούμε να έχουμε μια ολιστική εικόνα για τo ποιες ωφέλιμες ουσίες και συμπληρώματα έχει ανάγκη το σώμα μας,

• μπορούμε να ενισχύσουμε με φυσικό τρόπο τους ανοσοποιητικούς μηχανισμούς μας.

Μάθε όσα δεν γνώριζες για το σώμα σου. Βρες φυσικές λύσεις που συμβάλλουν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού, μάθε ποια συμπληρώματα χρειάζεται το σώμα σου, πότε, σε ποια μορφή και ποσότητα.